De betekenis van NPK aquarium bemesting
Het maken van aquarium bemesting doen we aan de hand van het zogenoemde NPK. Dit verwijst naar de essentiële voedingsstoffen die planten nodig hebben voor hun groei, naast elementen zoals koolstof, waterstof en zuurstof. De drie letters uit deze afkorting staan voor:
- Stikstof (N), wat overeenkomt met K₂NO₃
- Fosfor (P), in dit geval KH₂PO₄
- Kalium (K), hier gebruikt in de vorm van K₂SO₄
Je kunt met onze rekenhulp onderaan de pagina berekenen hoe je de ideale aquarium bemesting samenstelt.
Elk van bovenstaande voedingsstoffen speelt een cruciale rol voor de gezondheid van de planten in je aquarium. Hieronder leggen we specifiek uit wat die rollen zijn.
Het belang van stikstof
Stikstof is cruciaal voor de ontwikkeling van planten; zonder deze voedingsstof kunnen ze niet groeien. Daarnaast stimuleert stikstof de groei van bacteriën in het aquarium. Het is aan te bevelen om je aquarium regelmatig van stikstof te voorzien. Dit kan door kaliumnitraat toe te voegen aan je bemesting.
De rol van fosfor en de Redfield-ratio:
De verhouding van fosfor ten opzichte van stikstof moet ongeveer 1 op 10 zijn. Dit wordt de zogenoemde Redfield-ratio genoemd. Wanneer je merkt dat er groene algenpuntjes op de planten verschijnen, betekent dit dat er te veel fosfor is toegevoegd. Je moet dan je aquarium van vers water voorzien. Je kunt extra fosfor aan je aquarium toevoegen met de stof kaliumfosfaat.
Kalium in je aquarium bemesting
Kalium zorgt er net als bij botten voor dat je aquarium planten sterk worden. Deze stof hoeft over het algemeen niet extra te worden toegevoegd omdat de toevoeging van stikstof en fosfaat al voor voldoende kalium zorgt. Mocht je echter toch extra kalium willen toevoegen aan je aquarium bemesting, dan kun je gebruik maken van de stof kaliumsulfaat.
Aquariumwater testen:
Het is belangrijk om wekelijks je aquariumwater te testen en eventueel benodigde toevoegingen te berekenen met behulp van onze rekenhulp. Ook is het nuttig om advies te vragen tijdens bijeenkomsten voor aquariumliefhebbers.
Hoe moet je NPK bemesten in je aquarium?
De correcte bemesting van je aquarium met de juiste verhouding NPK-voedingsstoffen is niet ingewikkeld. Om te meten wat de huidige concentraties zijn kun je gebruik maken van diverse testsets. Deze zijn beschikbaar in de winkel of online bij aquariumspeciaalzaken. Je hoeft geen geavanceerde testset te kopen. Het is namelijk allemaal redelijk nattevingerwerk, en je kunt met vrijwel iedere testset aan de slag en metingen uitvoeren.
Om de NPK waarden in je aquarium bij te houden is het, het beste om op een vaste dag in de week je waterkwaliteit te testen en deze te noteren, hetzij op papier of digitaal. Let bij alle tests op de houdbaarheidsdatum van je testsets; geadviseerd wordt om na opening van een set de datum te noteren vanwege de beperkte houdbaarheid. Houdt er daarnaast rekening mee dat testsets een kleine afwijking kunnen hebben, tot ongeveer 3,5 ppm. Een druppeltest is vaak het nauwkeurigst. Vergeet niet na iedere keer dat je het water ververst ook weer de waterwaardes te meten.
Nitraatniveaus verhogen
In een goed beplant aquarium ligt het ideale nitraatniveau tussen 10 en 25 ppm. Stel, je doel is 20 ppm, maar je meet slechts 5 ppm. Dan is de berekening van hoeveel je moet toevoegen eenvoudig:
Om van 5 ppm naar 20 ppm te gaan, moet je het niveau met 15 ppm verhogen.
De hoeveelheid aquarium bemesting die je moet toevoegen, kun je berekenen met de volgende richtlijn: 1 ppm staat gelijk aan 1 mg per liter. Door je meststof in 500 ml water op te lossen en een dosering van 10 ml te gebruiken, verhoog je het nitraatgehalte in een 100-liter aquarium met 5 ppm. Voor een verhoging naar 15 ppm, heb je dus drie keer zoveel nodig, wat neerkomt op 30 ml. Deze hoeveelheid kun je aanpassen op basis van de daadwerkelijke grootte van je aquarium.
Bij een constante meting van 5 ppm kun je deze dosering wekelijks aanhouden, mits de planten goed blijven groeien. Idealiter verdeel je de dosering over meerdere dagen voor een stabielere omgeving, bijvoorbeeld door op zondag, woensdag en vrijdag 10 ml toe te voegen.
Als je na een week de waarde 0 ppm meet, verhoog dan de dosering naar 25 ppm en meet opnieuw na een paar dagen. Dit kan wijzen op de noodzaak om vaker te doseren. Controleer ook of je testset nog accuraat is door eventueel een ander merk te gebruiken.
Te hoge nitraatniveaus verlagen
Een te hoog nitraatniveau kan voortkomen uit overvoeding, een te hoge visbezetting, onvoldoende plantengroei of onvoldoende waterverversing. In dergelijke gevallen is het verversen van het water de enige oplossing. Dit is vooral belangrijk in aquaria met grote vissen zoals cichliden, waar hoge nitraatniveaus vaker voorkomen.
Door de richtlijnen uit dit artikel te volgen, zorg je voor een optimale groei en gezondheid van je aquariumplanten, terwijl je ook een gezonde leefomgeving voor je vissen behoudt.
Gebruik onderstaande rekenhulp voor het maken van de meest optimale aquarium meststof voor de ideale NPK-verhoudingen.